Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) teröre destek veren ülkelere dava açılmasına imkan tanıyacak olan ve AKP hükümetinin de açıkça karşı çıktığı ‘JASTA’ adlı yasaya Obama tarafından konulan veto Kongre tarafından büyük çoğunlukla aşıldı.
‘Terörizme Destek Verenlere Karşı Adalet’ (Justice Against Sponsors of Terrorism Act — JASTA) adlı yasa Senato’da kabul edilmiş, Başkan Barack Obama tarafından ise veto edilmişti. Ancak Obama’nın vetosuna karşı yapılan oylamalarda, vetonun aşılması ve yasanın kabulü yönünde üçte iki çoğunluk sağlandı.
SENATO’DA EZİCİ ÇOĞUNLUK, MECLİS’TE BEŞTE DÖRT ÇOĞUNLUKLA
Senato’da yapılan oylamada 97 senatör vetonun aşılması yönünde oy kullanırken, sadece 1 senatör Obama lehine oy kullandı. Kongre’nin diğer bileşeni Temsilciler Meclisi’ndeki oylamada ise 77’ye karşılık 348 oyla veto aleyhine görüş bildirildi. Böylelikle, Obama’nın JASTA’nın önündeki veto engeli aşılmış oldu.
Yasa, başta 11 Eylül saldırıları olmak üzere terör saldırılarında yaşamını yitirenlerin ailelerinin suçlu örgütlere destek veren ülkeler hakkında da tazminat davası açmasına imkan tanıyor.
JASTA’yı geçtiğimiz hafta veto eden Obama, söz konusu yasayla devletlerin ve diplomatların dokunulmazlık hakkını içeren prensibi zayıflatacağını savunurken, ABD’’nin de dünya çapında mahkemelerce yargılanma riski olduğu uyarısında bulunmuştu.
TÜRKİYE YASANIN ‘KAYGI VERİCİ’ OLDUĞUNU İTİRAF ETMİŞTİ
Önceleri 11 Eylül 2001 saldırılarında yaşamını yitirenlerin Suudi Arabistan’lı yöneticiler hakkında dava açabilmesini öngören yasa, tüm terör eylemlerine destek veren devlet yöneticilerine karşı tazminat davası açılmasına imkan verecek.
Söz konusu yasa başta DAİŞ ve El Nusra olmak üzere birçok çete örgüte açıktan destek veren Türk devleti ve AKP hükümetini de telaşlandırmıştı. Suudi Arabistan ve Körfez ülkelerinin ardından son olarak geçtiğimi hafta Türk Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, yasanın ‘kaygı verici’ olduğu itiraf edilmişti.
Bakanlık, terörle mücadeleye veya devletlerin egemenliğine ne tür bir zararının olduğunu açıklayamadığı yasanın ‘sakat bir yaklaşım ürünü’ olduğunu iddia etmişti. Dışişleri’nin açıklamasında, “ABD Kongresinde kabul edilmiş bulunan ‘Terörizme Destek Verenlere Karşı Adalet’ yasa tasarısı kaygı vericidir. Türkiye, bu yasa tasarısının uluslararası hukuk ve özellikle Devletlerin egemenliği ve eşitliği başta olmak üzere BM Şartında yer alan ilkelere uygun olmadığı inancındadır” denilirken, Obama’nın ‘yasayı engellenmesi’ çağrısı yapılmıştı.
